ทาสแมวต้องรู้! แมวฉีดวัคซีนกี่เดือน ต้องฉีดวัคซีนอะไรบ้าง

การรับน้องแมวเข้ามาเป็นสมาชิกใหม่ในครอบครัว ไม่ว่าจะเป็นลูกแมวตัวน้อยหรือแมวโตเต็มวัย สิ่งหนึ่งที่ทาสแมวมือใหม่ต้องให้ความสำคัญเป็นอันดับแรก ๆ คือเรื่อง "สุขภาพ" และคำถามยอดฮิตที่มักตามมาติด ๆ ก็คือ แมวฉีดวัคซีนกี่เดือน ถึงจะเหมาะสม? ต้องฉีดวัคซีนอะไรบ้างเพื่อปกป้องเจ้าเหมียวให้ห่างไกลจากโรคร้าย? บทความนี้ได้รวบรวมข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับการฉีดวัคซีนแมวมาให้ครบจบในที่เดียว การทำความเข้าใจว่า แมวฉีดวัคซีนกี่เดือนคือจุดเริ่มต้นที่ดีของการวางแผนสุขภาพให้เจ้าเหมียว

น้องแมวฉีดวัคซีนกี่เดือน อะไรบ้าง

การทราบช่วงเวลาที่เหมาะสมเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง เพราะการฉีดวัคซีนเร็วหรือช้าเกินไปอาจส่งผลต่อประสิทธิภาพในการป้องกันโรคได้ โดยทั่วไปแล้ว โปรแกรมการฉีดวัคซีนจะแบ่งออกเป็นสองช่วงหลัก ๆ คือช่วงลูกแมวและช่วงกระตุ้นประจำปีในแมวโต ซึ่งการพิจารณาว่าแมวฉีดวัคซีนกี่เดือนนั้น ต้องคำนึงถึงภูมิคุ้มกันที่ได้รับจากแม่แมวด้วย

การฉีดวัคซีนในลูกแมว

การฉีดวัคซีนในลูกแมวเริ่มต้นฉีดวัคซีนเข็มแรกเมื่อลูกแมวอายุประมาณ 6-8 สัปดาห์ ซึ่งเป็นช่วงที่ภูมิคุ้มกันจากแม่เริ่มลดลง และร่างกายของลูกแมวพร้อมที่จะสร้างภูมิคุ้มกันของตัวเองจากการกระตุ้นด้วยวัคซีน หลังจากเข็มแรก ลูกแมวจะต้องได้รับการฉีดวัคซีนกระตุ้นอีก 2-3 ครั้ง ห่างกันครั้งละประมาณ 3-4 สัปดาห์ จนกว่าจะอายุครบ 16 สัปดาห์ หรือตามที่สัตวแพทย์แนะนำ 

การฉีดวัคซีนกระตุ้นซ้ำ ๆ มีความสำคัญต่อระบบภูมิคุ้มกันของลูกแมว การได้รับการกระตุ้นอย่างเต็มที่และมีระดับภูมิคุ้มกันที่สูงพอจะป้องกันโรคได้จริง การทำความเข้าใจตารางแมวฉีดวัคซีนกี่เดือน ในช่วงขวบปีแรกจึงสำคัญมาก วัคซีนหลักที่มักจะเริ่มต้นฉีดในช่วงนี้คือ วัคซีนรวมป้องกันไข้หัดและหวัดแมว (FVRCP) ส่วนวัคซีนอื่น ๆ เช่น พิษสุนัขบ้า หรือลิวคีเมีย จะพิจารณาฉีดตามมาในลำดับอายุที่เหมาะสม

การฉีดวัคซีนกระตุ้นประจำปี

เมื่อแมวของคุณผ่านช่วงวัยลูกแมวและได้รับวัคซีนครบชุดตามโปรแกรมเริ่มต้นแล้ว ต้องมีการฉีดวัคซีนกระตุ้นประจำปี เพื่อรักษาระดับภูมิคุ้มกันให้สูงพอที่จะป้องกันโรคได้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิตของแมว เพราะวัคซีนส่วนใหญ่ไม่ได้ให้ภูมิคุ้มกันตลอดชีพ ระดับภูมิคุ้มกันจะค่อย ๆ ลดลงตามกาลเวลา การฉีดกระตุ้นซ้ำทุกปี หรือทุก 3 ปี (ขึ้นอยู่กับชนิดของวัคซีนและคำแนะนำของสัตวแพทย์) จะช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันให้กลับมาทำงานและสร้างเกราะป้องกันที่แข็งแกร่งอีกครั้ง

โดยทั่วไป สัตวแพทย์จะแนะนำให้ฉีดวัคซีนกระตุ้นเข็มแรกประมาณ 1 ปีหลังจากลูกแมวได้รับวัคซีนเข็มสุดท้ายในชุดเริ่มต้น จากนั้นจะวางแผนการฉีดกระตุ้นเข็มต่อไปตามความเหมาะสม ซึ่งอาจรวมถึงวัคซีนหลักอย่าง FVRCP และพิษสุนัขบ้า รวมถึงวัคซีนทางเลือกตามความเสี่ยงของแมวแต่ละตัว การปรึกษาสัตวแพทย์เกี่ยวกับตารางการฉีดกระตุ้นจึงเป็นสิ่งสำคัญ แม้จะพ้นช่วงแมวฉีดวัคซีนกี่เดือนมาแล้วก็ตาม

ความสำคัญของการฉีดวัคซีนให้แมว

หลายคนอาจสงสัยว่าทำไมการฉีดวัคซีนจึงจำเป็นนัก โดยเฉพาะกับแมวที่เลี้ยงในระบบปิด ไม่ค่อยได้ออกไปไหน การทำความเข้าใจถึงประโยชน์และความสำคัญของการฉีดวัคซีน จะช่วยให้คุณตัดสินใจและวางแผนดูแลสุขภาพเจ้าเหมียวได้ดียิ่งขึ้น การทราบว่าแมวฉีดวัคซีนกี่เดือนเป็นเพียงส่วนหนึ่ง แต่การตระหนักถึงความสำคัญคือหัวใจหลัก

ป้องกันโรคติดต่อร้ายแรง

วัคซีนเปรียบเสมือนเกราะป้องกันด่านแรกที่ช่วยปกป้องแมวจากโรคติดเชื้อร้ายแรงหลายชนิดที่อาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ เช่น โรคไข้หัดแมว (Feline Panleukopenia) ซึ่งทำให้เกิดอาการท้องเสียรุนแรงและอัตราการเสียชีวิตสูงในลูกแมว หรือโรคหวัดแมว ที่แม้ไม่ร้ายแรงเท่าไข้หัด แต่ก็ทำให้แมวทรมานจากอาการทางระบบทางเดินหายใจและอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ การฉีดวัคซีนตามกำหนดเวลาที่เหมาะสม ซึ่งเริ่มต้นจากการทราบว่าแมวฉีดวัคซีนกี่เดือนเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการลดความเสี่ยงจากโรคเหล่านี้

เสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง

การทำงานของวัคซีนคือการกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกัน เมื่อแมวได้รับวัคซีนซึ่งมีส่วนประกอบของเชื้อโรคที่ถูกทำให้อ่อนแรงหรือตายแล้ว หรือมีเพียงบางส่วนของเชื้อ ร่างกายจะตอบสนองโดยการสร้างแอนติบอดี (Antibody) และเซลล์ภูมิคุ้มกันที่จำเพาะต่อเชื้อนั้นขึ้นมา หากในอนาคตแมวสัมผัสกับเชื้อโรคจริง ระบบภูมิคุ้มกันที่ถูกเตรียมพร้อม เพื่อตอบสนองและต่อสู้กับเชื้อโรคได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ลดโอกาสการป่วยหรือลดความรุนแรงของโรคลงได้อย่างมาก การรู้ว่าแมวฉีดวัคซีนกี่เดือนจึงเป็นการเริ่มต้นสร้างฐานภูมิคุ้มกันที่แข็งแรง

ลดความเสี่ยงในการแพร่เชื้อ

แมวที่ป่วยด้วยโรคติดต่อบางชนิดสามารถเป็นพาหะนำเชื้อและแพร่กระจายไปยังแมวตัวอื่น ๆ ในบ้านหรือในชุมชนได้ การฉีดวัคซีนไม่เพียงแต่ปกป้องแมวของคุณเองเท่านั้น แต่ยังช่วยลดการแพร่ระบาดของโรคในวงกว้าง ช่วยสร้าง "ภูมิคุ้มกันหมู่" นอกจากนี้ โรคบางอย่าง เช่น โรคพิษสุนัขบ้า ยังเป็นโรคที่สามารถติดต่อจากสัตว์สู่คน (Zoonosis) ได้ การฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าให้แมวจึงเป็นการปกป้องทั้งตัวแมว สมาชิกในครอบครัว และชุมชนไปพร้อมกัน 

เป็นข้อกำหนดในการเดินทาง หรือฝากเลี้ยง

ในหลาย ๆ กรณี การมีประวัติการฉีดวัคซีนที่ครบถ้วนและเป็นปัจจุบันเป็นข้อกำหนดสำคัญเมื่อคุณต้องการพาแมวเดินทางข้ามจังหวัดหรือข้ามประเทศ รวมถึงการนำแมวไปฝากเลี้ยงตามโรงแรมแมว หรือคลินิกฝากเลี้ยง สถานที่เหล่านี้มักต้องการหลักฐานการฉีดวัคซีน โดยเฉพาะวัคซีนหลัก เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของโรคในสถานที่ที่มีสัตว์อยู่รวมกันจำนวนมาก การวางแผนล่วงหน้าโดยทราบว่าแมวฉีดวัคซีนกี่เดือน และต้องฉีดอะไรบ้าง จะช่วยให้คุณเตรียมเอกสารและดำเนินการต่าง ๆ ได้อย่างราบรื่นเมื่อถึงเวลาจำเป็น

วัคซีนหลัก (Core Vaccines) ที่แมวทุกตัวควรได้รับ

วัคซีนหลัก คือวัคซีนที่สัตวแพทย์แนะนำอย่างยิ่งสำหรับแมวทุกตัว เนื่องจากวัคซีนเหล่านี้ช่วยป้องกันโรคที่แพร่กระจายได้ง่าย มีความรุนแรงสูง หรือมีผลกระทบต่อสุขภาพของแมวอย่างมีนัยสำคัญ

วัคซีนรวมป้องกันโรคไข้หัดและหวัดแมว

วัคซีนรวมเป็นวัคซีนที่มีความสำคัญ มักเป็นวัคซีนเข็มแรก ๆ ที่ลูกแมวได้รับเมื่อถึงกำหนดเวลาที่เหมาะสมตามคำถามแมวฉีดวัคซีนกี่เดือน ประกอบด้วยการป้องกัน 3 โรคหลัก

• โรคไข้หัดแมว (Feline Panleukopenia - FPV) : เกิดจากเชื้อพาร์โวไวรัส ร้ายแรงมากโดยเฉพาะในลูกแมว ทำให้เม็ดเลือดขาวต่ำ อาเจียน ท้องเสียรุนแรง ขาดน้ำ และอาจเสียชีวิตได้อย่างรวดเร็ว
• โรคหวัดแมวจากเชื้อไวรัสเฮอร์ปีส์ (Feline Viral Rhinotracheitis - FVR หรือ FHV-1) : ทำให้เกิดอาการทางระบบทางเดินหายใจส่วนต้น เช่น จาม มีน้ำมูก น้ำตาไหล เยื่อบุตาอักเสบ แผลในกระจกตา อาจเรื้อรังและกลับมาเป็นซ้ำได้เมื่อแมวเครียด
• โรคหวัดแมวจากเชื้อแคลิซิไวรัส (Feline Calicivirus - FCV) : ทำให้เกิดอาการคล้ายหวัด ร่วมกับแผลหลุมในช่องปากและลิ้น อาจมีอาการข้ออักเสบร่วมด้วยในบางสายพันธุ์

วัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า (Rabies Vaccine)

โรคพิษสุนัขบ้า เป็นโรคที่ร้ายแรงถึงชีวิต 100% ทั้งในสัตว์และคน เกิดจากเชื้อไวรัสที่ทำลายระบบประสาทส่วนกลาง ติดต่อผ่านการกัดหรือสัมผัสน้ำลายของสัตว์ป่วยเข้าทางบาดแผล แม้ชื่อจะเป็นพิษสุนัขบ้า แต่แมวก็สามารถติดและแพร่เชื้อได้ ในประเทศไทย การฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าถือเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง และในหลายพื้นที่ถือเป็นข้อบังคับทางกฎหมาย

วัคซีนทางเลือก

วัคซีนทางเลือก คือวัคซีนที่สัตวแพทย์จะแนะนำโดยพิจารณาจากปัจจัยเสี่ยงเฉพาะของแมวแต่ละตัว เช่น สภาพแวดล้อม การใช้ชีวิต ความหนาแน่นของแมวในบ้าน และความเสี่ยงต่อการเกิดโรคในพื้นที่นั้น ๆ การตัดสินใจว่าจะฉีดวัคซีนทางเลือกตัวใด ควรปรึกษาสัตวแพทย์อย่างละเอียด หลังจากจัดการเรื่องวัคซีนหลักตามกำหนด แมวฉีดวัคซีนกี่เดือนเรียบร้อยแล้ว

วัคซีนป้องกันโรคลูคีเมียในแมว

โรคลูคีเมีย หรือ มะเร็งเม็ดเลือดขาวในแมว เกิดจากเชื้อไวรัสที่กดภูมิคุ้มกัน ทำให้แมวอ่อนแอ เสี่ยงต่อการติดเชื้ออื่น ๆ ได้ง่าย และเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งต่อมน้ำเหลือง ติดต่อผ่านสารคัดหลั่งต่าง ๆ เช่น น้ำลาย ปัสสาวะ อุจจาระ การเลียขนให้กัน การใช้ชามอาหาร/น้ำร่วมกัน หรือการกัดกัน มักแนะนำสำหรับแมวที่เลี้ยงปล่อยนอกบ้าน หรืออยู่ในบ้านที่มีแมวหลายตัวและมีประวัติแมวป่วยเป็นโรคนี้ หรือแมวที่ยังไม่ทราบสถานะการติดเชื้อ การตรวจเลือดหาเชื้อ FeLV ก่อนฉีดวัคซีนเป็นสิ่งจำเป็น 

วัคซีนป้องกันโรคเอดส์แมว

โรคเอดส์แมว หรือ ภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่องในแมว โดยเชื้อจะทำลายระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้แมวป่วยด้วยโรคติดเชื้อแทรกซ้อนต่าง ๆ ได้ง่าย ติดต่อผ่านการกัดกันอย่างรุนแรงเป็นหลัก จึงมักพบในแมวตัวผู้ที่เลี้ยงปล่อยและไม่ได้ทำหมัน การตัดสินใจฉีดวัคซีนนี้จึงต้องพิจารณาอย่างรอบคอบร่วมกับสัตวแพทย์ โดยประเมินจากความเสี่ยงของแมวแต่ละตัวเป็นสำคัญ

วัคซีนป้องกันโรคเยื่อบุช่องท้องอักเสบติดต่อ

FIP เป็นโรคที่ร้ายแรงและซับซ้อน เกิดจากการกลายพันธุ์ของเชื้อโคโรนาไวรัสในลำไส้แมว (Feline Coronavirus - FeCoV) ซึ่งปกติไม่ทำให้เกิดโรครุนแรง แต่เมื่อกลายพันธุ์เป็น FIPV จะทำให้เกิดการอักเสบทั่วร่างกายและเสียชีวิตในที่สุด การติดต่อยังไม่ชัดเจนนัก วัคซีน FIP ชนิดหยอดจมูกมีใช้ในบางพื้นที่ การป้องกันที่ดีที่สุดคือการรักษาสุขอนามัย ลดความเครียด และหลีกเลี่ยงความหนาแน่นของแมวในที่เลี้ยง

วัคซีนป้องกันเชื้อรา (Ringworm Vaccine)

เชื้อรา (Dermatophytosis) เป็นโรคผิวหนังที่เกิดจากเชื้อรากลุ่ม Dermatophytes ทำให้เกิดอาการขนร่วงเป็นวง ผิวหนังแดง ตกสะเก็ด และคัน สามารถติดต่อสู่คนได้ วัคซีนป้องกันเชื้อรามีอยู่ แต่ส่วนใหญ่มักใช้เป็นการรักษาเสริมร่วมกับยาอื่น ๆ ในแมวที่ติดเชื้อแล้ว มากกว่าจะใช้เพื่อการป้องกันในวงกว้าง การควบคุมความสะอาดและสุขอนามัยยังคงเป็นวิธีป้องกันหลักที่ดีที่สุด

สรุป

การฉีดวัคซีนตามกำหนด โดยเฉพาะการรู้ว่าแมวฉีดวัคซีนกี่เดือนในช่วงปีแรก คือ เกราะป้องกันโรคร้ายที่สำคัญ แต่เกราะนี้จะแข็งแกร่งยิ่งขึ้นเมื่อแมวได้รับโภชนาการที่ดีควบคู่กันไป การเลือกอาหารแมวที่มีคุณภาพจากร้านขายอาหารสัตว์ที่น่าเชื่อถือ โดยเฉพาะอาหารแมวสมาร์ทฮาร์ท หรือ อาหารแมวมีโอ จะช่วยเสริมสร้างร่างกายและภูมิคุ้มกันให้พร้อมตอบสนองต่อวัคซีนได้ดี แม้แต่การให้ขนมแมวเลียเป็นครั้งคราวก็ควรเลือกที่เหมาะสม การปรึกษาสัตวแพทย์เรื่องตารางวัคซีนควบคู่กับการเลือกอาหารแมวที่ดี คือการลงทุนเพื่อสุขภาพที่แข็งแรง ลดความเสี่ยงจากโรคร้ายแรงให้เจ้าเหมียวอย่างแท้จริง ทาสแมวที่กำลังมองหาอาหารแมวที่ดี คลิกเลยที่ PCG Shop Online รับรองว่าจะได้เข้าสู่อาณาจักรอาหารสัตว์ที่หลากหลาย ให้คุณเลือกซื้อได้อย่างเต็มที่เลยทีเดียว